داری کریسمس؛ لە ڕەگ و ڕیشەی مێژووییەوە بۆ لوتکەی بازرگانیی جیهانی و پاراستنی ژینگە

وێستگە ستایل - سۆلین عوسمان

لەگەڵ نزیکبوونەوەی وەرزی سەری ساڵ و ئاهەنگەکانی کریسمس، جارێکی تر ململانێی کڕین و ڕازاندنەوەی داری کریسمس دەبێتەوە سەردێڕی هەواڵە کلتووری و ئابوورییەکان. ئەم دارە سەوزانە کە بوونەتە هێمایەکی جیهانی بۆ پێشوازیکردن لە ساڵی نوێ، ساڵانە بە ملیۆنان دانەیان لە بازاڕەکانی جیهاندا مامەڵەیان پێوە دەکرێت و ملیارەها دۆلار داهات بۆ کێڵگەکان و کۆمپانیاکانی گواستنەوە فەراهەم دەکەن، بە جۆرێک کە ئێستا وەک یەکێک لە گەورەترین بازرگانییە وەرزییەکان لەسەر ئاستی جیهان دەناسرێت.

ئەم نەریتە کە ئێستا هەموو جیهانی تەنیوە، لە بنەڕەتدا گۆڕاوە بۆ پیشەسازییەکی گەورە کە تێیدا ساڵانە ملیۆنان داری قەبارە مامناوەند دەبڕدرێنەوە و ڕەوانەی ماڵ و شوێنە گشتییەکان دەکرێن. ئەوەی وەک بازرگانییەکی قازانجەوی دەردەکەوێت، لە پشتەوەی پڕۆسەیەکی درێژخایەن و پڕ تێچووی کشتوکاڵییە، کە تێیدا وەبەرهێنەران ساڵانە بودجەیەکی زۆر بۆ چاندن و پاراستنی ئەم دارانە تەرخان دەکەن تاوەکو لە کاتی دیاریکراودا بگەنە دەستی کڕیاران.

لە ڕووی زانستی و کشتوکاڵییەوە، هەر درەختێکی کریسمس کە بە گشتی دەبێت لە جۆری سنۆبەرە دەرزیلەییەکان بێت، پڕۆسەیەکی گەشەی هێواش و وردی هەیە. بۆ ئەوەی درەختێک بگاتە ئەو قەبارە و شێوە گونجاوەی کە بۆ فرۆشتن لە بازاڕەکاندا دەست بدات، پێویستی بە بەسەربردنی حەوت ساڵ لە ژێر چاودێریی بەردەوامدا هەیە. بۆ ئەم مەبەستەش، لە زۆربەی وڵاتانی ئەوروپا و ئەمریکا کێڵگەی زۆر گەورە و تایبەت تەرخانکراون، کە تێیدا خاکی گونجاو و سیستمی ئاودێریی پێشکەوتوو بەکاردەهێنرێت؛ ئەم وەبەرهێنانە درێژخایەنە وا دەکات کە تێچووی چاندن و داهاتەکەشی لە ئاستێکی زۆر بەرزدا بن و کاریگەرییەکی ڕاستەوخۆیان لەسەر بازاڕی کشتوکاڵی هەبێت.

مێژووی ڕازاندنەوەی داری کریسمس بۆ یەکەمجار دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی شازدەیەم لە وڵاتی ئەڵمانیا. لەو سەردەمەدا، خەڵکی دارە سەوزەکانیان دەهێنایە ناو ماڵەکانیان وەک هێمایەک بۆ ژیان و مانەوە لە وەرزی سەرمای زستاندا. دواتر ئەم نەریتە لە ڕێگەی گەشتیاران و کۆچبەرانەوە گوازرایەوە بۆ بەریتانیا و پاشان بۆ ئەمریکا و تەواوی جیهان، بە شێوەیەک کە لە تەنها نەریتێکی ئایینی و ناوخۆییەوە گۆڕا بۆ دیاردەیەکی کلتووری و بازرگانیی جیهانی کە ساڵانە پەرەی پێ دەدرێت.

سەرەڕای قەبارەی گەورەی بازرگانییەکە، لایەنی ژینگەیی بە توندی ڕەچاو کراوە، بە تایبەت لە وڵاتێکی وەک ئەمریکا کە فرۆشتنی ئەم دارانە بە یاسا کۆنترۆڵ کراوە. بۆ ڕێگریکردن لە دارستانبڕین و پاراستنی هاوسەنگیی سروشت، یاساکان داوا لە خاوەن کێڵگە بازرگانییەکان دەکەن کە بۆ هەر درەختێک کە دەبڕدرێتەوە و دەخرێتە بازاڕەوە، پێویستە سێ تۆوی نوێی سنۆبەر بچێننەوە. ئەم ڕێکارە دڵنیایی دەدات لەوەی کە پیشەسازییەکە نەک تەنها زیان بە ژینگە ناگەیەنێت، بەڵکو دەبێتە هۆی زیادبوونی ڕووبەری سەوزایی و بەردەوامیی سەرچاوە سروشتییەکان بۆ نەوەکانی داهاتوو.

لە کۆتاییدا، داری کریسمس تەنها کەرەستەیەکی ڕازاندنەوە نییە، بەڵکو ئاوێتەیەکە لە مێژوویەکی چوار سەد ساڵە، بازرگانییەکی جیهانیی فرە ملیار دۆلاری و پابەندییەکی توندی ژینگەیی. ئەم درەختانە گوزارشت لەوە دەکەن کە چۆن مرۆڤ دەتوانێت نەریتە کۆنەکان بپارێزێت و هاوکات وەک بزوێنەرێکی ئابووری و هۆکارێک بۆ گەشەپێدانی بەردەوامی ژینگە بەکاریان بهێنێت.

سەرچاوە: ڕاپۆرتە جیهانییەکانی کلتوور و ئابووریی وەرزی