شاری قەدەغەکراو لە پەکین؛ پەنجەرەیەک بەرەو شکۆمەندی ئیمپراتۆریەتی چین
وێستگە ستایل-
شاری قەدەغەکراو لە پەکین؛ پەنجەرەیەک بەرەو شکۆمەندی ئیمپراتۆریەتی چین
وێستگە ستایل - سۆلین عوسمان
شاری قەدەغەکراو لە پەکین یەکێکە لە ناسراوترین هێماکانی مێژووی ئیمپراتۆریەتی چین، کە ڕەنگدانەوەی سەدەها ساڵ حوکمڕانیی بنەماڵەیی و کارامەیی تەلارسازی و دەستکەوتی کولتوورییە و وەک یەکێک لە حەوت سەرسوڕهێنەرەکەی تەلارسازیی جیهان دەبینرێت.
ئەم شارە لە ناوەندی پەکین هەڵکەوتووە و ڕووبەرەکەی ١٨٠ ئەکەرە و ٩٨٠ باڵەخانە لەخۆدەگرێت، کە بە دیوارە زەبەلاحەکان و خەندەقێکی پارێزەر دەورە دراوە. دیزاینەکەی ڕەنگدانەوەی بنەماکانی گەردوونناسی چینییە، کە جەخت لەسەر هاوسەنگی و پلەبەندی دەکاتەوە. هۆڵە سەرەکییەکان و حەوشە و دەروازەکان بە وردی دانراون بۆ ئەوەی شکۆی ئیمپراتۆریەت و گرنگیی مەراسیمەکان پیشان بدەن و نیشانی بدەن ئیمپراتۆر سێبەری خودایە لەسەر زەوی.
لە دەرەوەی گرنگییە تەلارسازییەکەی، شاری قەدەغەکراو تێڕوانینێکی بێوێنە دەربارەی ژیانی ڕۆژانە و حوکمڕانی و مەراسیمە ئایینییەکانی ئیمپراتۆرەکانی چین دەبەخشێت. کۆشک و باخچەکان بە وردی بۆ کاریگەریی فیزیکی و هێمایی دیزاین کراون. کارە هونەرییەکان و بەڵگەنامە مێژووییەکان کە لە کۆشکەکەدا پارێزراون، نیشانەی پێشکەوتوویی بنەماڵەکانی مینگ و چینگن لە کارگێڕی، دیپلۆماسی و بەرهەمهێنانی کولتووریدا کە جیهانی ئەوکاتیان سەرسام کردبوو.
بە تێپەڕبوونی سەدەکان، شاری قەدەغەکراو بوو بە ناوەندێکی گرنگ بۆ توێژینەوەی زانستی و هونەری. ئەرشیفە ئیمپراتۆرییەکان تۆمارەکانی حوکمڕانی، سیستەمی باج و پەیوەندییەکان لەگەڵ دەسەڵاتە بیانییەکانیان دەپاراست. پەرستگا و هۆڵەکان میوانداری چەندین بۆنەیان کردووە، لە ڕێوڕەسمە ئایینییەکانەوە تاوەکو گفتوگۆ سیاسییەکان، کە ئەمەش فرەڕەهەندیی دەسەڵاتی ئیمپراتۆری پیشان دەدات لەو سەردەمەدا.
ئەم شارە لە ساڵی ١٩٨٧دا لەلایەن یونسکۆوە وەک میراتی جیهانی ناسێنرا، و ئێستا مۆزەخانەی کۆشکی تێدایە کە ساڵانە ملیۆنان سەردانکەر ڕادەکێشێت. هەوڵەکانی پاراستنی شوێنەوارەکە جەخت لەسەر مانەوەی شێوازە تەلارسازییەکە و پاراستنی کارە هونەرییەکان دەکەنەوە، پڕۆژەکانی نۆژەنکردنەوەش بەردەوامن بۆ پاراستنی هاوسەنگی لە نێوان ڕەسەنایەتی مێژوویی و تەکنیکە نوێیەکانی پاراستن بۆ نەوەکانی داهاتوو.
شاری قەدەغەکراو وەک هێمایەکی بەهێزی مێژوو و کولتووری چین دەمێنێتەوە، کە بۆ زانایان و تەلارسازان و گەشتیاران وەک شایەتێکی زیندوو بۆ زیرەکیی مرۆڤ کار دەکات. میراتی ئەم شوێنە نیشانی دەدات چۆن شوێنە فیزیکییەکان ناسنامەی کولتووری و یادەوەری مێژوویی بۆ سەدەها ساڵ دەپارێزن و پارێزگاری لە شکۆی نەتەوەیەک دەکەن.
سەرچاوە: ڕێکخراوی یونسکۆ (UNESCO)، مۆزەخانەی کۆشکی نیشتمانی
PM:09:51:22/12/2025
ئهم بابهته 212
جار خوێنراوهتهوه