هەدەپەو سیاسەتی مام

‌ئاسۆ عەبدوللـەتیف

مام جەلال، ڕەوانی شادبێت، دەیزانی سلێمانی بۆ سەوداکردن نییە، شارێکە بۆ نەبەزین و قوربانیدان دروست بووە، دەبێت موڵکی هەموو کوردستان بێت دواتر بۆ عێراقیەکان، نەک ناوەندێک بۆ نەزعەو وەسوەسەی جیاکاریی و مەزهەبی و ئەرستۆکراتیەت و تەحەددای قەومی و سەرئێشە. 

دەیزانی ئەم شارە هی ئەوەنییە بکرێتە ویلایەتێکی سەربەخۆو بەزۆر بیلکێنیت بە مەرکەزەوە، دەشیزانی ئەم شارە مەزهەبیی نییە، وەلێ کۆمەڵایەتی و بۆیاخ دینیی سرکەو سبەی دەبێتە ترافیکی سیاسی و مەزهەبیی شیعە، بۆیە دوربینانەو حەکیمانە پێش ئەوەی شارەکە بەتۆپزیی بەرن، ڕازی بوو مەزارگەیەکی ڕەمزیی و دیبلۆماسی وەک مزگەوتی حسەینیە لە دڵی شاردا بکرێتەوە بۆ ئەوەی ئال و بەیت و خودی شیعەکان بێنێتە ناوی، وەک میوان و سەردانکەرو غەریبە، نەک خاوەنماڵ. 

ئەوەش بۆ عیبادەت و زیارەت لە حسەینییە کوردیەکە، نەک شارەکە بە لق و پۆپەوە ببەنە دەرەوە بۆلای حسەینییە عەرەبیەکە، ئەوە بۆ تەساموحی ئاینی و ئاموشۆ و ڕەوتی کۆمەڵایەتی و گەرمکردنی دۆزگەری کورد بوو لەگەڵ بەغداد لەقازانجی گوتاری ناسیۆنالیزم، مام دەیزانی لە کوێدا خزمەتی گوتارو ڕەهەندی نیشتیمانی دەکات، دەیزانی تاجی گوڵ بۆ کوێ دەبات و شۆربای شۆڕش لەکام قەڵاو خێوەتی قازی و قاسملۆیی دەخواتەوە، دەیزانی ڕوبار لە کوێیەو جۆباری چۆن بۆ دەکاتەوە، بار لەکوێیەو ئاشەوان لەکوێ.

ئەوەی کرد تا ڕەونەقی سلێمانیەکەی کاک ئەحمەدی شێخ و بنەچەی تیشکهاوەری تەڕیقەتەکانی قادری و نەقشبەندی و زەخرەفەی دیوارە خشتەکانی خانەقاو تەکیەو شکۆی مەزارگەی ئیمام و سروتە ئاینیەکان لە ناو مزگەوتەکانەوە هاوشانی یەک بمێنن بەرەو زیندوڕاگرتنی دۆزی کورد، دیبلۆماسیەتی نەرم بوو تا بەیت و مەرجەعی شیعە ڕازیبن بەوەی سوژدەگا لە سلێمانی بێ و سوڵتانێکی کوردیش لەبەغداد بێ، ئەوە پێی دەوترێت تەکنیکی سیاسی مانەوە لە قاڵبی ئایدۆلۆژیادا، خۆگونجاندن لەگەڵ گێژەڵوکەدا، مام لە دیدارێکدا بە مەبەست وتی لەکۆتاییدا نوسینەوەی بیرەوەریەکانم دەبەمە ئەستەمبول و ئەوەش هەڵگری پەیام بوو کە ئەستەمبوڵیش وەک بەغداد دەبێت جێژوانی سیاسی و فەرهەنگی کورد بێت بۆ خەبات بەو مەرجەی تێگەیشتن هەبێت.

هەدەپە لەئەستەنبوڵ و شارە تورکیەکان کورسی دەباتەوە و لەگەڵ تورکی باشدا هاوپەیمانەو کۆمەڵگا ڕێک دەخاتەوە بەقازانجی خۆی ئێ با تورکیش کورسی بەرێتەوە لەباکور بەو مەرجەی دادو ئازادی و رەفاهیەت و حورمەتی ئینسانی کورد پارێزراوبێت، ئەوە لۆبی و سیاسەتکردن و تێگەیشتنە لە تێپەڕاندنی چەمکی دەوڵەت نەتەوە بەرەو چەمکی دەوڵەت فەزیلەت، دەبێت کوردی باشور بیر لە فەزیلەت بکەنەوەو تەنها گیرنەخۆن لە ناو زاکیرەی شۆڕش و حیکایەتەکانی مەرگدۆستی و جوانیەکانی سنەو سلێمانی و هەولێرو ئامەدو قامیشلۆدا، قورسایی کورد لە بەغدادو ئەنکەرەو ئەستەمبوڵ گرنگە هەبێ و کورسی بباتەوە لە ئایندە، ئەو هەموو کوردەمان هەیە لە بەغداد کەچی کورد یەک کورسی نییە لەو بازنە، سیاسەتی خۆبەخاوەنزانی و شەرعیەتی مانەوە بە کورسی پەیڕەو دەکرێ نەک پۆست.

تورک و عەرەب و فارست خۆش دەوێ ئازادیت وەک نەتەوە، لێ گرنگە نەتەوەی خۆت زیاتر خۆش بوێ و لقی بۆزیادبکەیت تا سەربەخۆبێت، تا بزانن تۆش هەیت و خاوەن ڕەگ و ڕەگەزو نەتەوەو فەرهەنگ و خاکیت، ئەوان بە تۆپزیی دژی شارەکانی تۆن و هێشتا بە قەڵەمڕەوی فارسی و ساسانی و بێزەنتی و قوستەنتینییەو قادسیەو فتوحات و میساقی میللی عوسمانی دەزانن، دەی تۆش بەغدادو ئەنکەرەو تاران بەهی خۆت بزانەو چوار فەرهەنگخانەو چاخانەو ئەکادیمیای تیابکەرەوە تا هەبیت، لەوێوە کورد بکە بەخاوەنی، تا ئەوانیش بزانن پاوانخوازی چەنە دەردێکی گرانەو بزانن خاوەندارێتیکردن بۆ غەریبەکان هێندە ئاسان نییە، ئەوە بۆ ئەم قۆناغە خودی تەرجومەکردنی ڕیفراندۆمی سەربەخۆیی نیشتیمانیی و شکۆی کوردە.


PM:04:40:18/05/2023

ئه‌م بابه‌ته 912 جار خوێنراوه‌ته‌وه‌‌



هەموو وتارەکان کاتێک لە وێستگە نیوز بڵاودەبێتەوە تەنها بیروبۆچونی خاوەنەکانێتی