زریانی پێشوەختی جاکۆبسن لەعیراق !

٤- زریانی جاکۆبسن هەربەتەنها لێکگرێدراو نابێت بە فاکت و هۆکارە راستەوخۆکانی هاوکێشەی سیاسی لەرۆژهەڵاتی ناوەراست. بەڵکو لەگەڵ ئامادەکاریەکانی گەشتنی جاکۆبسن بۆ بەغداد ، کۆمەڵێک پێشهاتی نوێ سەبارەت بە گۆرانکاری دەسەڵاتی سیاسی ئیقلیمی و نێودەوڵەتی بەرێوەن، کەهەر یەک لەمانە کاریگەری دراماتیکی لەسەر عیراق ، ناوچەکە ، ئەوروپا و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی جێدەهێڵن، لەوانە:

بریارە لەیەکەم سێشەمەی مانگی نۆڤەمبەری داهاتوو ، هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بەرێوە بچێت. بەگوێرەی دواهەمین راپرسی و لەناو قوڵایی لێکدانەوە سیاسیەکان ، کۆماریەکان براوەی هەڵبژاردنەکان دەبن، وەزۆرترین ئەگەرەکان بۆئەوە دەچن کەلەناو کۆماریەکاندا چانسی بردنەوەی ترەمپ لەهەموو لایەکەوە بەرەو هەڵکشانە. بەتایبەتی کە رۆژانە ئاستی جەماوەری بایدن دادەبەزێت و لاوازی ئەدای شەخسی و کورتهێنانی ئیدارەکەی لە مەلەفی عیراق ، ئۆکراین ، جەنگی ئیسرائیل -  غەزە ، هەیمەنەی چین ، فراوانبوونی کاریگەری ئیران لەناوچەکە هەموو ئەمانە بوونەتە هۆکاری ئەوەی کەهەر لەئیستاوە ماڵئاوای لە ئیدارەی پیاوە سپیە پیرە خەڵەفاوەکەی کۆشکی سپی بکرێت. لەلایەکی دیکەوە ، گەرانەوەی ترەمپ مانای لێدانی راستەوخۆ و کت و پرە لەپێگەی ئیران و هاوپەیمانەکانی لەناوچەکە. مانای گۆرینی سیاسەتی کۆشکی سپی دێت لەعیراق و لاوازکردنی ئەو گروپانەی هێزە چەکدارەکان کەرۆژانە لەبەغداد تەراتێن دەکەن دژی بەرژەوەندیەکانی ئەمریکا. مانای راستەوخۆ لێدانیان دێت وەک ئەوەی قاسمی سلێمانی.

لەدوای کەوتنە خوارەوەی کۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی سەرۆککۆماری ئیران و هاوەڵانی  لەمانگی رابردوو. بریارە چەند رۆژێکی دیکە هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئیران بەرێوە بچێت. خاڵی سەرنجراکێش و گوماناوی لەم مەسەلەیەدا زۆرن ، هەر لەخودی رووداوی کەوتنە خوارەوەکە هەتا ساردو سری خامنەیی لەهەمبەر رووداوێکی لەم شێوەیە، تادەگاتە سەر هێنانە بەرچاوی ریفۆرمخوازەکان کەماوەیەکی زۆرە رابەری باڵا لەسەر ستەیچی شانۆکە دووریخستونەتەوە. نەک هەر ئەمە بەڵکو ئەگەری بردنەوەی مەسعودی پزیشکیانی ریفۆرمخواز بەرامبەر سەعد جەلیلی و قاڵیبافی کۆنزەرڤاتیڤ کراوەیە، چونکە لەتازەترین راپرسی پزیشکیان ٪١٩.٨ و جەلیلی ٪٢٦.٢ وەبریارمنەداوە ٪٢٦ بوون. کەلەحاڵەتی گەرانەوەی ریفۆرخوازەکان ئیتر لەوە تێدەگەین کە خامنەیی رابەر لەوە دڵنیابوەتەوە کەزریانی جاکۆبسن هەڵیکردوە و بەر لەوەی بگات دەبێت دەسەڵاتی ئیران دەست و پەنجەی لەگەڵ نەرم بکات.

ریشی سوناک ، سەرۆک وەزیرانە گەنجەکەی بەریتانیا بەشێوەیەکی چاوەرواننەکراو بریاری هەڵبژاردنی پێشوەختی داوە لە ٤ ی تەمموزی ئەمساڵ، واتە دوای دوو هەفتەی تر. 

سوناکی پارێزگارخواز  لەکاتێکدا دەچێتە ناو هەڵبژاردنەوە کە پارتەکەی ( پارێزگاران ) لەخراپترین ئاستی جەماوەری و قەیرانی ناوخۆی حیزبی و ئاریشەی سیاسیەوەدەژی. بەجۆرێک کە لەسێ راپرسی یەک بەدوای یەکدا کە سێ ناوەندی ئەکادیمی و جێمتمانە ئەنجامیانداوە ، دەرکەوتوە کەژمارەی کورسیەکانی پارتی پارێزگاران لەنێوان ٥٠ بۆ ٦٠ کورسی دەبن، بەرامبەر بەدەستهێنانی ٤٥٠ کورسی پەرلەمانی بۆ پارتی کرێکاران لەکۆی ٦٥٠ کورسی پەرلەمانی. کەواتە بەهەموو پێودانێگ گۆرانکاریەکی ستونی لەدەسەڵاتی سیاسی دەوڵەتی عوزما لەنزیکترین کاتدا روو دەدات و پارتی کرێکاران لەدوای ١٨ ساڵ دێنەوە سەر حوکم. هەر بۆیە ئینگلیز کە هاوپەیمانی سەرسەخت و مێژوویی ئەمریکیەکانە لەدونیا و لەرۆژهەڵاتی ناوەراست، وە بە دارێژەری پشت پەردەی رووداوەکانی عیراق دێتە هەژمارکردن. هاوکات لەئەگەری گەرانەوەی ترمپ و کرێکاران ، ئەوە دەخوێنرێتەوە کە ببنە سەرەتای ئامادەکاری هەڵکردنی زریانی جاکۆبسن. بەتایبەتر کە پارتی کرێکاران بەوە ناسراون کەدەخالەتی زیاتر لە سیاسەتی ناوخۆیی وڵاتان دەکەن و هەر لەسەروەختی تۆنی بلێری کرێکاران، بریاری ئازادکردنی عیراق دراو رۆڵی گەورەیان هەبوو لەهاوپەیمانیەتی بۆشی کور و رووخانی هەردوو رژێمی تاڵیبان لەئەفغانستان و سەدام حسین لەعیراق.

هەرچی پەیوەندی بە فەرەنساوە هەیە، گەرچی حکومەتی پاریس لەپلەبەندی یەکەمینی ئەو زلهێزانەدانین کە کاریگەری راستەوخۆیان لەرووداوەکانی عیراق  هەبێت، بەڵام ئەمەیش ئەوە ناگەیەنێت کەبێ رۆڵ بن، بەتایبەتی لەمەسەلەی قەیرانەکانی لوبنان و گرژیەکانی حزب الله و حەماس و فەلەستین، کەئەمەش لەتونێلێکی دیکەوە دەچێتەوە سەر پێشهاتە سیاسیەکانی عیراق. 

لەئێستادا سەرۆک ماکرۆن لەدوای شکستی هاوپەیمانیەتیەکەی لەهەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی ئەوروپا لەبەرامبەر راسترەوە توندرەوەکان بریاریدا بەهەڵوەشانەوەی پەرلەمانی فەرەنسا و هەڵبژاردنی پێشوەخت لەدوو خولی ٢٩ی حوزەیران و ٧ ی تەمموز. کەئەم رووداوە وەک بۆمبی تەقێنراوەی ئیدارەی سیاسی فەرەنسی ناوزەد کراو هاتنەوەی راسترەوەکان کە بەدژایەتی ئیسلامی ئوسوڵی و کۆچبەران و لیبراڵەکان ناسراون ، دەبێتە هۆی بەهێزبوونی ئەو ئاراستە فکریەی کە لێدان لە بەرژەوەندی گروپە توندرەوەکان لەناوچەکە دەبێتە سیاسەتی هەنوکەیی و لەپێشینەیان.

جاکۆبسن کە هەرچەندە هاتنەکەی رەنگە بکەوێتە دوای ئیدارەی نوێ لەئەمریکا، بەڵام لەقوڵاییدا ناوی زریانێکی مەجازیە نەک ژنە دیپلۆماتکارێک ، زریانێک کە پێدەچێ ئامادەکاریە ناوخۆیی و ئیقلیمی و نێودەوڵەتیەکان  بیسازێنن و بەهاتنی تەرازووی هێز لەناوچەکە یان بەلایەنی کەمەوە لەخوارووی رۆژهەڵات بگۆرێت.