چنینەوەی‮ ‬هیچ

‌ئازا حەسيب قەرەداخی

بزووتنەوەی‮ ‬گۆڕان بە بێ بەشداری‮ ‬رێكخەری‮ ‬گشتی‮ ‬كۆبوونەوەی‮ ‬جڤاتی‮ ‬نیشتمانی‮ ‬كرد‮. ‬كۆبوونەوەكە،‮ ‬بە پێی‮ ‬راگەیەنراوەكەی،‮ ‬دوو رۆژی‮ ‬خایاندووە لە‮ ‬ 15 و‮ ‬16ی‮ ‬ئەم مانگەدا‮. ‬راگەیەنراوەكە ئاماژە بۆ ئامادەنەبوونی‮ ‬رێكخەری‮ ‬گشتی‮ ‬ناكات و روونی‮ ‬ناكاتەوە كە بۆچی‮ ‬جڤاتی‮ ‬نیشتمانی‮ ‬بە بێ نەوشیروان مستەفا كۆبۆتەوە‮.

 ‬هەروەها ناشڵێ كە ئاخۆ ئەو چ رێنووماییەك‮ ‬یان رایەكی‮ ‬لە بارەی‮ ‬كۆی‮ ‬ئەو بابەتانەوە هەبووە كە جێی‮ ‬باسی‮ ‬ئەم كۆبوونەوەیە بوون‮. ‬لە كاتێكدا ئەم كۆبوونەوەیە دوای‮ ‬زنجیرە رووداوێك كراوە كە گۆڕان كارەكتەری‮ ‬سەرەكییە تێیاندا‮. ‬هەڵبەت لەسەرینی‮ ‬پەشێوییەكانی‮ ‬هەفتەی‮ ‬رابردووەوە حزب و لایەنە سیاسییەكان و جەماوەری‮ ‬خۆیان و خەڵكی‮ ‬كوردستانیش چاوەڕوانیان لەسەر ئەم كۆبوونەوەیە هەڵچنی‮ ‬بوو‮. ‬

كۆبوونەوەی‮ ‬جڤاتی‮ ‬نیشتمانی‮ ‬بە پێشەكییەك و پێنج خاڵ و كۆتاییەك راگەیەنراوێكی‮ ‬بڵاوكردۆتەوە كە زیاتر لە ئینشای‮ ‬نووسەرێك دەچێ نەك راگەیەنراوێكی‮ ‬سیاسی‮ ‬لە بارێكی‮ ‬نالەباردا‮. ‬

تاقمەكەی‮ ‬نەوشیروان مستەفا،‮ ‬تاقمێكی‮ ‬ئەنارشیزمی‮ ‬لۆكاڵین و پەیوەندییەك بە نیشتمان و پرسە نیشتمانییەكانەوە نایانبەستێتەوە،‮ ‬بۆیە لە راگەیەنراوەكەدا شەڕی‮ ‬زیاتر لە‮ ‬یەكساڵی‮ ‬گەلەكەمان لەگەڵ دڕەندەترین دەوڵەتی‮ ‬تیرۆریستی‮ ‬نادیدە گیراوە و سڵاوێك بۆ پێشمەرگە قارەمانەكانی‮ ‬كوردستان و ئاسایش و هێزەكانی‮ ‬ناوخۆكە كوردستان دەپارێزن و كەشێكی‮ ‬ئارامیان بۆ پرۆسەی‮ ‬سیاسی‮ ‬و ئیش و چالاكییەكانی‮ ‬هەموو حزب و رێكخراوەكان بە بزووتنەوەكەی‮ ‬ئەوانیشەوە مسۆگەر و دابین كردووە،‮ ‬نەنێردراوە‮. ‬بە‮ ‬یەك وشەیش شەهیدبوون و قوربانیدانی‮ ‬پێشمەرگە و هێزە چەكدارەكان و خۆبەخشان بەرز نەنرخێنراوە و خانەوادەكانیان بەسەر نەكراونەتەوە‮. ‬

راگەیەنراوی‮ ‬جڤاتی‮ ‬نیشتمانی‮ ‬گۆڕان پاشی‮ ‬گەڕێك لە گێچەڵ و هێرش بۆسەر بارەگاكانی‮ ‬پارتی‮ ‬و شەهید كردنی‮ ‬هەڤاڵان و تاڵانكردن و سووتاندنی‮ ‬بارەگا و ماڵی‮ ‬پارتییەكان،‮ ‬جگە لە وتنەوەی‮ ‬زنجیرە تۆمتەكان بۆ پارتی‮ ‬و سەرۆك بارزانی،‮ ‬شتێكی‮ ‬نوێی‮ ‬تێدا نییە‮. ‬

لە چەند دێڕێكی‮ ‬شەرمنانەدا،‮ ‬راگەیەنراوەكە ئاماژە بە توندوتیژییەكانی‮ ‬رۆژانی‮ ‬رابردوو دەكات و وەكوو حزبێكی‮ ‬بێلایەن كە رێكخەری‮ ‬هێرشەكان نەبووبێ و لە دوورەوە چاودێری‮ ‬رووداوەكانی‮ ‬كردبێ،‮ ‬هاوخەمی‮ ‬دەردەبڕێ‮. ‬لەكاتێكدا چەندین بەڵگە لەبەردەستدان كە هەڵسوڕاوەكانی‮ ‬ئەم تاقمە هەم رێكخەر،‮ ‬هەم بەشداری‮ ‬كارای‮ ‬ئەو هێرشانەن‮. ‬

قەیران

راگەیەنراوی‮ ‬تاقمەكەی‮ ‬نەوشیروان مستەفا جارێكی‮ ‬دیكە و بە مەبەستی‮ ‬گەوجاندنی‮ ‬خەڵكەكەی،‮ ‬خۆی‮ ‬لە دەستنیشانكردنی‮ ‬هۆكارە راستەقینەكانی‮ ‬قەیرانەكان دزیوەتەوە و ئاماژە بۆ ئەوە ناكات كە هەرێمی‮ ‬كوردستان و گەلەكەی‮ ‬لە ژێر باری‮ ‬ئابڵوقەی‮ ‬زاڵمانەی‮ ‬بەغدادایە و زیاتر لە دوو ساڵە بودجە و مووچەی‮ ‬فەرمانبەرانی‮ ‬بڕیوە‮. ‬ناوچەكە بە قۆناغێكی‮ ‬یەكجار ئاڵۆزدا تێدەپەڕێ،‮ ‬كە لەناو بلۆكبەندییە پێك ناكۆكەكاندا،‮ ‬ئەگەرەكانی‮ ‬گۆڕانكاریی‮ ‬تا رادەی‮ ‬لەبەریەكهەڵوەشانەوەی‮ ‬قەوارەكان كراوەیە‮. ‬هەروەها بە هۆی‮ ‬شەڕ‮ ‬و ئاڵۆزییەكانەوە نرخی‮ ‬نەوت بە شێوەیەكی‮ ‬مەترسیدار دابەزیوە و قەیرانێكی‮ ‬گشتگیری‮ ‬بۆ جیهان دروستكردووە و دەرەنجامەكەی‮ ‬بە باری‮ ‬ئابووری‮ ‬ئێمەوە دەركەوتووە‮. ‬هاوكات شەڕی‮ ‬داعش جگە لە خەرجییە زۆر و زەوەندەكانی‮ ‬خۆی،‮ ‬هەروەها كێشەی‮ ‬تاقەتپڕوكێنەری‮ ‬نزیكەی‮ ‬دوو ملیۆن ئاوارەی‮ ‬بۆ حكومەتی‮ ‬هەرێم دروست كردووە‮. ‬سەرباری‮ ‬ئەمەیش بە عەقلییەتی‮ ‬ئیرادەگەراییەوە مامەڵە لەگەڵ لێكەوتە و ئەنجامەكانی‮ ‬ئەو هۆكارە سەختانەدا دەكات،‮ ‬بۆیە داوا دەكات عەسای‮ ‬سیحری‮ ‬راوەشێنرێ و دەستبەجێ و بە خێرایی‮ ‬و هەر ئێستا هەموو بەرەنجامەكان چارەسەر بكرێن‮. ‬

لە جیاتی‮ ‬واقعبینی‮ ‬و عەقلییەتی‮ ‬لێكدانەوەی‮ ‬سیاسی،‮ ‬ئیرادەگەریی‮ ‬رۆمانسییانە زاڵە بەسەر كۆبوونەوەكەدا،‮ ‬بۆیە،‮ ‬بۆ نموونە داوا دەكات‮ "‬دەستبەجێ‮" ‬و‮ " ‬بە خێرایی‮" ‬كێشەی‮ ‬بێكاری‮ ‬و كۆچ چارەسەر بكرێ‮. ‬هەموویشمان دەزانین كە ئەو دوو پرسە دیاردەی‮ ‬جیهانین و لەگەڵ پەرەگرتنی‮ ‬قەیرانە گلۆباڵییەكانی‮ ‬چەند ساڵی‮ ‬رابردوو،‮ ‬بە توندی‮ ‬بەرۆكی‮ ‬جیهانیان گرتووە‮. ‬نەتەوە‮ ‬یەكگرتووەكان،‮ ‬بێكاری‮ ‬وەكوو مەترسییەك بۆ سەر گەشەی‮ ‬مرۆڤایەتی‮ ‬لەقەڵەم دەدات و چەندین رێوشوێنی‮ ‬نێودەوڵەتی‮ ‬داڕشتووە بۆ رووبەڕووبوونەوەی‮ ‬لەسەر ئاستی‮ ‬جیهان،‮ ‬كەچی‮ ‬تاقمەكەی‮ ‬نەوشیروان مستەفا داوا دەكەن دەستبەجێ چارەسەر بكرێ‮. ‬ئایا ئەگەر خۆیان حكومەتیان وەرگرت دەتوانن‮ ‬یەكسەر و دەستبەجێ بێكاری‮ ‬نەهێڵن؟‮!‬

نەخشەی‮ ‬سیاسی

لەبارەی‮ "‬نەخشەی‮ ‬سیاسی‮ ‬ئێستای‮ ‬هەرێم"ـەوە جڤاتەكەی‮ ‬نەوشیروان مستەفا دەڵێ‮ (‬نەخشەی‮ ‬سیاسی‮ ‬ئێستای‮ ‬هەرێمی‮ ‬كوردستان بەرەنجامی‮ ‬هەڵبژاردن و ئیرادەی‮ ‬خەڵكی‮ ‬كوردستانە و دەبێ رێزی‮ ‬لێ بگیرێ و بەردەوام بێت‮). ‬

ئەم تەرحە زۆر ناڕۆشنە‮. ‬ئایا مەبەستی‮ ‬جڤات چییە؟‮!‬

1- ئەگەر مەبەست لە نەخشەی‮ ‬سیاسی،‮ ‬پەرلەمانی‮ ‬كوردستانە ئەوا بەڵێ پەرلەمان بەرەنجامی‮ ‬هەڵبژاردن و ئیرادەی‮ ‬دەنگدەرانی‮ ‬كوردستانە و،‮ ‬ماوە و رێزلێگیراوە و بەردەوامە‮.

 ‬

2- ئەگەر مەبەست لە نەخشەی‮ ‬سیاسی‮ ‬پێكهاتەی‮ ‬دەستەی‮ ‬سەرۆكایەتی‮ ‬پەرلەمان و پۆستی‮ ‬سەرۆكی‮ ‬پەرلەمانە،‮ ‬ئەوا ئەو دەستەیە بەرەنجامی‮ ‬هەڵبژاردن نییە‮. ‬ئەگەر بە ئیستیحقاقی‮ ‬هەڵبژاردنیش بوایە،‮ ‬پۆستی‮ ‬سەرۆكی‮ ‬پەرلەمان مافی‮ ‬پارتی‮ ‬دیموكراتی‮ ‬كوردستان بوو نەك گۆڕان‮. 

‬

پێكهاتەی‮ ‬دەستەی‮ ‬سەرۆكایەتی‮ ‬پەرلەمان بەرەنجامی‮ ‬رێككەوتن و تەوافوق بووە‮. ‬كەچی‮ ‬ئەو سەرۆك پەرلەمان بە سازان دانراوە لە‮ ‬23ی‮ ‬حوزەیراندا كودەتای‮ ‬بەسەر تەوافوقدا كرد و ویستی‮ ‬پرسە نیشتمانییەكان و ئەو‮ ‬یاسایانەی‮ ‬سروشتی‮ ‬دەستووریان هەیە،‮ ‬بە زۆرینەی‮ ‬پیلانگیڕیی‮ ‬تێپەڕێنێت و پارتی‮ ‬كە گەورەترین فراكسیۆنە ئاوت بكات‮. ‬بۆیە پارتی‮ ‬خۆی‮ ‬لەو رێككەوتنە ئازاد كرد و ئیتر‮ ‬یوسف محەمەدسەرۆكی‮ ‬پەرلەمان نییە‮. ‬لە ئایندەی‮ ‬نزیكدا سەرلەنوێ دەستەی‮ ‬سەرۆكایەتی‮ ‬پێكدەهێنرێتەوە‮. ‬

3- ئەگەر مەبەست لە نەخشەی‮ ‬سیاسی‮ ‬پێكهاتەی‮ ‬حكومەتی‮ ‬هەرێمە،‮ ‬ئەوە ئەو حكومەتەیش بەرەنجامی‮ ‬هەڵبژاردن نییە،‮ ‬بەڵكو بەرەنجامی‮ ‬رێككەوتنی‮ ‬پارتییە لەگەڵ لایەنەكان‮. ‬لەبەرئەوەی‮ ‬ئەوانەی‮ ‬قسەی‮ ‬شیرینیان بۆ پاراستن و پتەوكردنی‮ ‬دیموكراسی‮ ‬و چوار ساڵی‮ ‬حكومڕانیی‮ ‬ئارام و بەرپرسانە دەكرد،‮ ‬لەڕێككەوتنی‮ ‬هاوبەش لایانداو لەناوەوە خەریكی‮ ‬بنكوڵكردنی‮ ‬حكومەت بوون و نائارامییان گەیاندە ئەوپەڕی‮ ‬نابەرپرسی‮ ‬و بۆ ورووژاندنی‮ ‬شەقام لە دژی‮ ‬حكومەت كەوتنە بڵاوكردنەوەی‮ ‬زانیاری‮ ‬و ژمارەی‮ ‬بێ بنەماو دوور لەڕاستی‮. ‬بۆ رێگەگرتن لەم پیلانە و گەڕانەوەی‮ ‬ئارامی‮ ‬پارتی‮ ‬خۆی‮ ‬لە رێككەوتنی‮ ‬پێكهێنانی‮ ‬حكومەتیش ئازاد كرد‮. ‬لە چەند هەفتەی‮ ‬داهاتوودا قۆناغی‮ ‬دووەمی‮ ‬حكومەت لەسەر بنەمای‮ ‬پێكهاتەیەكی‮ ‬نوێ دەست پێ دەكات‮.

 ‬

4- دیسانەوە ئەگەر مەبەست لە نەخشەی‮ ‬سیاسی‮ ‬حكومەتی‮ ‬هاوبەش بێ لەگەڵ پارتی،‮ ‬ئەوا تاقمەكەی‮ ‬نەوشیروان مستەفا سەرقافڵەی‮ ‬تۆمەتباركردنی‮ ‬ئەم حكومەتە و پارتین بە گەندەڵی‮ ‬و ناموئەسەساتی‮ ‬و قۆرخ كردنی‮ ‬جومگەكانی‮ ‬دەسەڵات،‮ ‬ئیتر بۆچی‮ ‬سوورن لەسەر ئەوەی‮ ‬نەخشەی‮ ‬سیاسی‮ ‬بمێنێ و لەگەڵ پارتیدا لە حكومەتی‮ ‬گەندەڵدا بەردەوام بن؟‮!‬

هەرچەندە ئەو چوار خاڵەم بە زۆری‮ ‬زۆردارەكی‮ ‬لە كرۆكی‮ ‬دێڕێكی‮ ‬پڕ‮ ‬گرێگۆڵەی‮ ‬راگەیەنراوەكەی‮ ‬جڤاتدا هەڵهێنجاوە،‮ ‬بەڵام هەست دەكەم زیاتر لە خۆی‮ ‬تەفسیر و تەئویلم كردووە و ئەوەندە هەڵناگرێ،‮ ‬چونكە ئەسڵی‮ ‬مەسەلەكە لەو دێڕە نامەفهومەدا ئەوەیە كە گۆڕان زۆر حەز دەكات لە حكومەتدا بمێنێتەوە،‮ ‬بەڵام لە ترسی‮ ‬بنكە جەماوەرییەكەی‮ ‬كە ئێستا رژاندوونییەتیە سەر شەقامەكان و هانی‮ ‬داون بۆ پەلاماردانی‮ ‬پارتی‮ ‬دیموكراتی‮ ‬كوردستان،‮ ‬ناوێرێ ئاوا بە راشكاوی‮ ‬رایگەیەنێت‮. ‬بۆیە پێچەلپێچی‮ ‬پێدەدات‮. ‬نەوشیروان مستەفا موجازەفەیەكی‮ ‬نامەدروسی‮ ‬كرد‮. ‬تەقدیری‮ ‬بۆ هێزی‮ ‬خۆی‮ ‬زۆر لەوە زیاتر بوو كە مل لەبەر ملی‮ ‬پارتی‮ ‬بنێ‮. ‬لە مێژووی‮ ‬چەندین ساڵەی‮ ‬خەونی‮ ‬لەناوبردنی‮ ‬پارتی‮ ‬و ماڵباتی‮ ‬بارزانی‮ ‬گەڕێكی‮ ‬دیكەیشی‮ ‬دۆڕاند و مەعزول و تەنیا مایەوە‮. ‬هەموو هەوڵێكی‮ ‬جڤاتەكەی‮ ‬بۆ دروست كردنی‮ ‬شەریك لەو بارە خراپەی‮ ‬تێیكەوتووە،‮ ‬هەوڵێكی‮ ‬مایەپووچە و شتێكی‮ ‬ئەوتۆی‮ ‬لێ ناچنێتەوە‮. ‬