عێراق و ته‌رم هه‌ڵواسین

‌کەنعان بەهادين


كه‌نعان به‌هادین

 كوشتنى  ئیمام حوسه‌ین و ئیمام سادق، هه‌روه‌ها كووشتنى مه‌لیكى عێراق و عه‌بدولكه‌ریم قاسم و ده‌یان كه‌سایه‌تى دیكه‌ له‌ عێراق هه‌ر له‌ كۆنه‌وه‌ وێردى سه‌ر زمانه‌..
ئه‌مانه‌ مێژووى كووشتنن له‌ به‌غدا، كه‌ تا ئه‌مڕۆكه‌ش به‌رده‌وامى هه‌یه‌ .

له‌ ساڵى 2003ه‌وه‌ ، عێراق كه‌وته‌ نێو قۆناغێكى تری كووشتن و بڕین، كه‌ حكومه‌ته‌كانى دوواى ئه‌و ساڵه‌(2003) نه‌یانتوانى رێك بكه‌ون و به‌غدا بكه‌ن به‌ ناوه‌ندى بڕیار ..
بۆیه‌ سه‌ر ژمێرییه‌كانى چوار ساڵى یه‌كه‌مى دواى 2003 ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌كات له‌ 600هه‌زار عێراقى به‌هۆی كێشه‌ ناوه‌خۆییه‌كانى عێراق كوژراون و له‌ناوچوونه‌ ، تا ساڵى 2014 جه‌نگى ناوه‌خۆیی له‌عێراق  هه‌ر به‌رده‌وامى هه‌بووه‌.

له‌دواى 2014 و ده‌ركه‌وتنى داعش و  ئه‌بو به‌كر به‌غدادى  له‌ عێراق و دروست كردنى حه‌شدى شه‌عبی له‌لایه‌ن سه‌رۆك وه‌زیرانى ئه‌وسا كه‌ نوری ئه‌لمالیكى بوو ، عێراق له‌ به‌شى باكوری كه‌وته‌ نێو جه‌نگێكى خوێناوى، ئه‌وكات كورد و پێشمه‌رگه‌شیان تێوه‌گلاند.

هه‌روه‌ها قۆناغێكى تری جه‌نگى نێوخۆیی عێراق سه‌رهه‌ڵدانى ئه‌و خۆپیشاندانانه‌ى ئێستایه‌ كه‌ له‌ به‌غدا و شاره‌كانى تر ده‌گوه‌زه‌رێ،   كه‌ پێم وایه‌ ته‌سفیه‌ى حیساباتى ئیقلیمى و نێوه‌خۆییه‌ ، له‌ رێگه‌ى سه‌رچاوه‌كانى هێزیان  له‌ به‌غدا و شاره‌كانى باشوری عێراق  خۆنیشاندن ده‌كه‌ن و ئه‌میش به‌ پێى بۆچوونى چاودێرانى سیاسی  گه‌وره‌ كردنى ناكۆكى  ماڵى شیعه‌یه‌ له‌  نێوخۆیی یه‌كتری.

له‌ رۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست ناكۆكییه‌ سیاسییه‌كان له‌ ژێر په‌رده‌ى دیالیكته‌ دیموكراسییه‌كان جێ به‌جێ ده‌كرێت، بۆ نموونه‌ خۆپیشاندان و داواكردنى مافه‌ سه‌ره‌تاییه‌كان له‌ عێراق .

چونكه‌ عێراق ئه‌و ووڵاته‌یه‌ كه‌ پێشه‌نگه‌ له‌ به‌رز بوونه‌وه‌ى ئاستى هه‌ژاری و گه‌نده‌ڵى و نه‌بوونى خزمه‌تگوزاری پێویست و نه‌بوونى پڕۆژه‌ى ئاوه‌دانى له‌ شاره‌كان ، وێراى ئه‌وه‌ى كه‌ عێراقى مه‌حرومن له‌ هه‌بوونى ئه‌منیه‌ت و ره‌فاهیه‌تى ژیان.

ئه‌م هه‌موو ئامار و نه‌هامه‌تیانه‌ى كه‌ له‌ فایله‌كانى عێراقدا هه‌ن، له‌ماوه‌ى سه‌د ساڵى رابوردوو، په‌یوه‌ندى راسته‌وخۆی هه‌یه‌ به‌ پێكهاته‌ى كۆمه‌ڵایه‌تى و سیاسی كۆمه‌ڵگه‌ى عێراقى كه‌ كۆمه‌ڵگه‌یه‌كى ئاست نزم و نه‌خوێنده‌وارن ، ناتوانن بیر له‌وه‌ بكه‌نه‌وه‌ كه‌ سیستمى سیاسی بگۆڕدرێت و بكرێت سیستمێك كه‌ مرۆڤ و مرۆڤایه‌تى ئه‌وله‌ویه‌ت بێت.

مێژووى سه‌د ساڵى رابوردووى عێراق هه‌مووى پێكهاتووه‌ له‌ چاوساغى بۆ دوژمنان و جێكردنه‌وه‌ى ئه‌وانه‌ى كه‌ سه‌دان ساڵه‌ به‌رو بوومى سروشتى ئه‌و ووڵاته‌ ده‌دزن و هۆكار بوونه‌ بۆ هه‌موو قۆناغه‌كانى كوشتن و بڕین.

هه‌ڵس و كه‌وتى ئه‌م دوایه‌ى خۆپیشانده‌رانى ساحه‌ى ته‌حریر ئه‌وه‌ى پێ گووتین كه‌ هێشتا عێراق له‌ بیركردنه‌وه‌ و تۆڵه‌ سه‌نده‌وه‌ له‌ خاڵى سفرن و هه‌ر پاشكه‌وتوون ، چونكه‌ كووشتن و هه‌ڵواسینى مرۆڤ له‌ ئاكار و هه‌ڵس و كه‌وتى مرۆڤى دیموكراسی و ئازادیخواز و مرۆڤ دۆستاندا نیه‌، به‌ڵكو ئه‌وانه‌ى كه‌ داواى ماف ده‌كه‌ن ده‌بێت باوه‌ڕیان به‌ دادگاكان هه‌بێت بۆ ده‌ستكه‌وتنى ماف.

نه‌ك وه‌ك ئیمام حوسه‌ین و كازم و سادق سه‌ریان له‌ لاشه‌ى جیابكرێته‌وه‌، وه‌ك مه‌لیك فه‌یسه‌ڵ له‌ ماڵه‌كه‌ى خۆی تیرۆر بكرێ و وه‌ك قاسمیش ته‌سفیه‌ بكرێت. 


PM:05:47:14/12/2019

ئه‌م بابه‌ته 3008 جار خوێنراوه‌ته‌وه‌‌



هەموو وتارەکان کاتێک لە وێستگە نیوز بڵاودەبێتەوە تەنها بیروبۆچونی خاوەنەکانێتی